Question 1

Horijiy valyutaga konvertatsiya qilish boʻyicha imtiyozlar

Accepted Answer

— Respublika valyuta balansini mustahkamlash maqsadida Oʻzbekistonda maʼlum vaqt soʻmdagi mablagʻlarni xorijiy valyutaga konvertatsiya qilish boʻyicha cheklovlar mavjud edi. Sarmoyadorning Oʻzbekiston Respublikasi hududida olingan daromadlari Oʻzbekiston Respublikasi hududida qayta investitsiya qilinishi yoki xorijiy sarmoyador xohishiga qarab boshqa maqsadlarda foydalanilishi mumkin.

Xorijiy sarmoyadorlarga Oʻzbekiston Respublikasiga pul mablagʻlarini xorijiy valyutada erkin oʻtkazish va undan hech qanday cheklovlarsiz Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligida belgilangan tartibda soliqlar yoki boshqa majburiy toʻlovlarni toʻlash sharti bilan foydalanish kafolatlanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi tomonidan “Xorijiy sarmoyadorlar huquqlarini himoya qilish kafolatlari va chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi Qonunning 10 moddasiga izoh berish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi:

— Konstituutsiya va qonunlar, shuningdek xalqaro huquqning umumeʼtirof etilgan normalari ustuvorligini tan olgan holda Oʻzbekiston Respublikasi iqtisodiy bahslarining huquq doirasida hal etilishi tarafdori.

Qonunning birinchi boʻlimi 10-moddasida keltirilgan «Agar tomonlar kelishilgan qarorga kela olmasalar, bundan nizo Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan qoʻshilgan investitsiyaviy baxslarni xal qilish uchun xalqaro shartnomalar (bitimlar, konventsiyalar) qoydalari va tartiblariga muvofiq Oʻzbekiston Respublikasi xojalik sudida yoki xakamlik sudida xal qilinadi» undan foydalanish xalqaro shartnomalar qoida va tartib-taomillariga rioya qilish talab etishini belgilab beruvchi qoida hisoblanadi va oʻz-oʻzidan respublikaning har qanday bahsni maʼlum bir arbitraj organiga oʻtkazilishiga roziligini toʻgʻridan-toʻgʻri ifoda etmaydi.

Odatda, bahs tomonlarining uni bahslarni hal qiluvchi maʼlum bir organga koʻrib chiqish uchun oʻtkazishga roziligi sarmoya shartnomasiga qoʻshimcha arbitraj eslatma shaklida yoki bahs tomonlari oʻrtasida tuzilgan alohida bitim bilan izohlanishi darkor.

Shu yoʻsinda, Konstitutsiyaviy sud qaroriga xorijiy sarmoyadorlar huquqlari kamsitilishi sifatida qaralmasligi kerak va ushbu masalaga konstruktiv va xalqaro huquqning umumeʼtirof etilgan normalari doirasida har bir tomonning huquq va majburiyatlarini hurmat qilgan holda yondashish talab etiladi.

Question 2

Kam ta’minlangan oila deb kimlar e’tirof etiladi?

Accepted Answer

Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 21-oktyabrdagi 654-son qaroriga ko‘ra, oilaning har bir aʼzosiga jami bir oylik o‘rtacha daromad minimal isteʼmol xarajatlari miqdoridan oshmaganda kam taʼminlangan deb eʼtirof etiladi.

Question 3

Nogironligi bo‘lgan shaxslarning ta'lim olish huquqi.

Accepted Answer

Nogironligi bo‘lgan shaxslar ta'lim tashkilotlarida ta'lim olish, o‘z qobiliyatini rivojlantirish uchun butun umri davomida ta'lim olish hamda jamiyat va davlat hayotida ishtirok etish huquqiga ega.

Davlat nogironligi bo‘lgan shaxslarning inklyuziv ta'limini rivojlantirish, ta'lim olish va kasbiy tayyorgarlikdan, qayta tayyorlashdan, malaka oshirishdan o‘tishi uchun shart-sharoitlar yaratadi.

Nogironligi bo‘lgan bolalarning maktabgacha, maktabdan tashqari, umumiy o‘rta ta'lim olishi va o‘rta maxsus, professional, oliy va oliy o‘quv yurtidan keyingi ta'lim olishi ta'minlanadi.

Nogironligi bo‘lgan bolalarni ta'lim muassasalarida o‘qitishning vaqtincha imkoni bo‘lmasa, shifokorlar tavsiyalari asosida va ota-onasining, qonuniy vakillarining roziligi bilan uyda o‘qitilishi ta'minlanadi, Davlat byudjeti mablag‘lari hisobidan amalga oshiriladi.

Davlat nogironligi bo‘lgan bolalarning bepul umumiy o‘rta, maktabdan tashqari, o‘rta maxsus va professional ta'lim olishini kafolatlaydi.

Maxsus o‘quv qo‘llanmalari, adabiyotlar, surdotarjimonlar xizmatlaridan foydalanish imkoniyati bilan ta'minlash Davlat byudjeti mablag‘lari hisobidan amalga oshiriladi.

Nogironligi bo‘lgan shaxslarga ta'lim berish, kasbga tayyorlash, qayta tayyorlash, malakasini oshirish turli shakllarda, ishlab chiqarishdan ajralgan va ajralmagan holda, eksternat shaklida, shuningdek masofaviy ta'lim texnologiyalaridan foydalangan holda, umumiy tipdagi ta'lim muassasalarida va tashkilotlarida, ixtisoslashtirilgan ta'lim muassasalarida, uyda, maxsus guruhlarda, sinflarda va yakka tartibda o‘qitish yo‘li bilan amalga oshiriladi.

Imo-ishora tili O‘zbekiston Respublikasi tomonidan nogironligi bo‘lgan shaxslarning shaxslararo muomala vositasi sifatida e'tirof etiladi.

Question 4

Ijtimoiy himoyaga muhtoj oilalarning turar ijarasi uchun subsidiya ajratish tartibi qanday?

Accepted Answer

Vazirlar Mahkamasining 312-sonli (7.06.2022 y.) qarori bilan tasdiqlangan “Yoshlar daftari” ni yuritish orqali yoshlar muammolarini tizimli ravishda hal etish va ularni ijtimoiy qoʻllab-quvvatlash tartibi toʻgʻrisida” gi Nizomning 68-bandi va mazkur nizomning 17-ilovasidagi sxemaga koʻra quyidagilar:

▪️Eri (yoki xotini) “Temir daftar” ga kiritilgan yosh oila;

▪️“Ayollar daftari” ga kiritilgan ayollarning turmush qurgan farzandi yosh fuqaro;

▪️Eri (yoki xotini) “Ijtimoiy himoya yagona reyestri” ga kiritilgan yosh oila;

▪️Ijtimoiy himoyaga muhtoj yosh oilaga

12 oygacha turar joy uchun ijara kompensatsiya har oyda BHM ning 3 baravari dan oshmagan miqdorda 17-ilovada keltirilgan sxemaga muvofiq subsidiya ajratiladi.

️Mahalladagi yoshlar yetakchisi ijaraga olingan turar joyda haqiqatda yashayotganligini har oyda kamida bir marta monitoring asosida oʻrganadi.

️Oʻrganish jarayonida ijaraga oluvchi tomonidan ijaraga olingan turar joyda yashamayotganligi aniqlansa, turar joy ijarasi toʻlovi uchun subsidiya berish toʻxtatiladi.

Question 5

Qoʻshimcha imtiyozlar.

Accepted Answer

Qoʻshimcha imtiyozlarga ega boʻlish uchun xorijiy sarmoyadorlar (xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar) ga qoʻyiladigan talablar:

— Oʻzbekiston Respublikasi Hukumati tomonidan xorijiy sarmoyadorga qonunchilikda belgilangan kafolatlar va himoya choralariga qoʻshimcha (imtiyoz va preferensiyalar) taqdim etish uchun majburiy tartibda sarmoya shartnomasi tuziladi.

Sarmoya shartnomasi Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi timsolida Oʻzbekiston Respublikasi Hukumati va xorijiy sarmoyador (sarmoyadorlar) oʻrtasida tuziladi.

Sarmoya shartnomasini tayyorlash uchun xorijiy sarmoyador Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligiga quyidagi hujjatlarni taqdim etadi:

• sarmoya shartnomasi loyihasi;

• qonunchilik bilan belgilangan hollarda mutassaddi organlarda ekspertiza oʻtgan texnik-iqtisodiy dalillar (texnik-iqtisodiy hisob-kitob) asosida amalga oshirilgan asosiy iqtisodiy koʻrsatkichlar;

• Adliya vazirligi xulosasi — sarmoya shartnomasi loyihasini huquqiy ekspertizadan oʻtkazish sohasida;

• xorijiy sarmoyadorlar (xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar)ga qonunchilikda belgilangan kafolatlar va himoya choralariga qoʻshimcha ravishda soliq imtiyozlari va preferensiyalar taqdim etish sohasida Moliya vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi va Davlat soliq qoʻmitasi xulosalari.

Xorijiy sarmoyador sarmoya shartnomasida oʻrnatilgan tartib va muddatda Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligiga zimma olingan majburiyatlar ijrosi boʻyicha hisobotlar taqdim etadi.

Ijtimoiy masalalar va tibbiy-ijtimoiy xizmatlar

Onalar uchun imtiyozlar

Pensiya jamg‘armasi, nafaqalar, qulayliklar, to‘lovlar, ijtimoiy himoya, BHM

Subsidiya

Ipoteka krediti, xarajatlarni qoplash, to‘lov qobiliyatini aniqlash, kompensatsiya

Ma'lumotnomalar

Vakolatli organ, maʼlumotnoma, ariza, arxiv maʼlumotlari, ko‘rib chiqish muddatlari